środa, 4 lutego 2015

Medievalne artefakty - suknie (2)

Słów kilka o sukniach medievalnych... bardziej może dla kogoś, kogo zainteresował temat rekonstrukcji i chciałby zobaczyć co, z czego, w jakiej ilości i jakie wykroje... a potem podejmie decyzję: chcę być po tej drugiej, właściwej stronie płotu lub... jak zobaczę kogoś tak ubranego, to chociaż będę wiedzieć co nosi. :)

UBIORY SPODNIE

Giezło
Średniowieczna bielizna miała za zadanie izolować zarówno ciało od ubrań wierzchnich (wełnianych).
Bielizna była jedynym elementem stroju, który był prany regularnie. Zazwyczaj robiono ją z lnu, dla bogatszych użytkowników z jedwabiu, a w późnym okresie średniowiecza również z bawełny. Jest podstawowym i nieodłącznym elementem średniowiecznego ubioru. Średniowieczna bielizna męska składała się z koszuli (camisia) i gaci (bracca) a czasem także ze spodniego pasa zwanego gacnikiem, a średniowieczna bielizna kobieca obejmowała długą koszulę (giezło).
Giezła popularne były w trzech typach: na ramiączkach dopasowane do tułowia, z klinami od pasa (lub bez, w wersji prostej), praktyczne do sukni o długich rękawach; giezło z długimi rękawami nie rozszerzanymi – do sukni o krótkich rękawach i giezło kąpielowe – do pół łydki, rozcinane. Giezło noszone pod sukienki wydekoltowane i z mocno dopasowanymi rękawami. Typowe dla końca XIV i
początku XV wieku.


Suknia robocza (Cote simple)
Suknia spodnia (cotte simple) to ubiór nakładany na giezło, pod właściwą suknią wierzchnią. Strój stosowny raczej do sytuacji mniej oficjalnych, prywatnych czy nawet roboczych. Zazwyczaj występowała w kolorze kontrastowym do sukni wierzchniej. Charakterystyczne dla średniowiecza były żywe kolory, łączone często w przeciwstawny sposób np. zielony i czerwony, itp.


Materiał: wełna lub len - pojedyncza warstwa. Suknia spodnia (domowa) dopasowana do tułowia, od bioder poszerzana klinami, wiązana z przodu, z krótkim rękawkiem...



lub jako suknia robocza z długim rękawem, dopasowana do tułowia, od bioder poszerzana klinami, wiązana z przodu. Suknie z długim rękawem nadają się jako spodnie do sukien wierzchnich (suknia Christine de Pisan, houppelande).


Pasujące nakrycia głowy: chustki, kaptur, kaptur typu gremlin, kapelusze z rogożyny, nałęczki.

UBIORY WIERZCHNIE

Ubiory wierzchnie stanowiły trzecią i najbardziej widoczną warstwę stroju. Ubiory te pełniły funkcje ochronne oraz reprezentacyjne (świadczyły one o statusie społecznym właściciela). Ubiory bardzo długie, luźne z bardzo obszernymi rękawami były używane głównie przez przedstawicieli wyższych warstw. Charakterystyczna dla ubiorów wierzchnich jest duża liczba form w jakich występowały. Wśród ubiorów wierzchnich możemy spotkać: surcote (XIII, XIV wiek), cotehardie, houppelande, robe, płaszcz oraz inne odmiany powyższych form
.


Cotehardie
Dopasowany w tułowiu ubiór damski, poszerzany od bioder klinami, sznurowany po bokach. Szyty z czterech części plus rękawy i kliny. Szyty z wełny z lnianą podszewką, (ewentualnie len + len lub jedwab). W standardzie jest po 7 guzików materiałowych na rękawach (lub więcej). Zamiast sznurowania po bokach lub z przodu, cotehardie mogła posiadać guziczki z przodu, takie same jak na rękawach.


Cotehardie (z lewej i jako spodnia suknia z prawej strony) oraz houppelande (z prawej)

Cottehardie noszone były zarówno w środowisku dworskim, jak i mieszczańskim, różnica wynikała z doboru materiału (koszt i gatunek).

Houppelande
Reprezentacyjny fałdowany ubiór wierzchni z workowatym rękawem. Zakładany przez głowę zapinany pod szyją na guziczki lub haftki. Szyty z wełny lub wełny z dodatkiem jedwabiu z lnianą podszewką (niewidoczna część), przy kołnierzu i wewnętrzna warstwa rękawów - jedwab. Długość standardowo do ziemi  + tren.


 Suknia Christine de Pisan

Suknia wzorowana na przedstawieniach stroju francuskiej Pisarki Christine de Pisan, żyjącej w latach 1364-1430. Wiązanie ukryte po bokach, rozcięte rękawy, opadające swobodnie. Suknia wełniana, otwarta część rękawów - jedwabna, podszewka: jedwab lub len (w niewidocznej części).



Corset Fendu (Diabelskie okna)
Luźna interpretacja królewskiego corset fendu, który w oryginale obszyty miał cały stanik gronostajami. Boki są obszyte futerkiem, a w droższej i bardziej reprezentacyjnej wersji można doszyć na przodzie ozdobne guzy.
Noszono do niego charakterystyczna fryzurę, tak zwane "baranie rogi" albo kruseler. Należy do strojów dworskich.






Brak komentarzy:

Prześlij komentarz